Ung thư mắt là thuật ngữ chung được sử dụng để mô tả các loại ung thư phát triển ở trên hoặc trong mắt. Người bệnh có thể nhận biết các dấu hiệu ung thư mắt bằng các biểu hiện bất thường ở hình dạng mắt và sự thay đổi trong tầm nhìn.
Khi nói về ung thư mắt, người ta thường đề cập đến khối u ác tính ở mắt, một loại ung thư mắt phổ biến ở người trưởng thành. Tuy nhiên, ung thư mắt cũng có thể xảy ra ở trẻ em dưới dạng u nguyên bào võng mạc.
Dấu hiệu và triệu chứng của ung thư mắt
Các dấu hiệu ung thư mắt ở từng người bệnh có thể khác nhau dựa vào loại ung thư liên quan. Ở người lớn, các triệu chứng ung thư mắt phổ biến nhất bao gồm:
- Nhìn mờ ở một mắt
- Có những chấm đen lơ lửng trong tầm nhìn
- Thay đổi màu mống mắt
- Xuất hiện một hoặc một vài điểm tối màu trên mống mắt
- Mắt đỏ hoặc đau
- Mắt lồi
- Mất thị lực ngoại biên
Trong giai đoạn đầu của ung thư mắt, các triệu chứng có thể ít xuất hiện. Trên thực tế, bác sĩ nhãn khoa thường là người đầu tiên nhận thấy những bất thường khi bạn đi khám mắt định kỳ.
Triệu chứng u ác tính mắt (Ocular melanoma) ở người lớn
U ác tính ở mắt thường phát triển trong các tế bào màng mạch nho – lớp mạch máu nằm giữa võng mạc và màng cứng mắt. Khối u có thể phát triển ở cả màng mạch nho trước (gồm mống mắt và thể mi) hoặc màng mạch nho sau (màng mạch). Trong một số trường hợp hiếm gặp, bệnh cũng có thể xuất hiện ở kết mạc, trong hốc mắt hoặc ở mí mắt.
Ở giai đoạn đầu, u ác tính ở mắt có thể không gây ra bất kỳ triệu chứng nào. Khi ung thư mắt tiến triển, bạn có thể nhận thấy một số dấu hiệu như:
- Một điểm tối trên mống mắt hoặc kết mạc
- Tầm nhìn bị mờ hoặc bị bóp méo
- Xuất hiện điểm mù trong tầm nhìn ngoại biên
- Nhạy cảm với ánh sáng nhấp nháy
- Thay đổi hình dạng của con ngươi đồng tử
Triệu chứng của u nguyên bào võng mạc ở trẻ em
Hình thức phổ biến nhất của ung thư mắt ở trẻ em là u nguyên bào võng mạc. Tại Mỹ, căn bệnh này ảnh hưởng đến khoảng 300 trẻ em mỗi năm. Mặc dù phổ biến nhất ở trẻ nhỏ dưới 2 tuổi, nhưng bệnh vẫn có khả năng xuất hiện ở các nhóm tuổi khác.
Các triệu chứng của u nguyên bào võng mạc bao gồm:
- Đồng tử trắng (Phản xạ đồng tử mắt trắng)
- Lác mắt
- Hai đồng tử khác màu nhau
- Đau mắt do tăng nhãn áp (ít phổ biến)
Bệnh thường được phát hiện khi quan sát ảnh chụp của trẻ. Khi nhìn vào ảnh, bạn có thể thấy 1 trong 2 mắt của con mình phản ứng bình thường với ánh đèn flash (tạo ra hiệu ứng “mắt đỏ” điển hình), trong khi mắt kia cho phản xạ đồng tử mắt trắng. Trong một số trường hợp, mắt trẻ có hình dạng như mắt mèo hoặc các hình dạng bất thường khác có thể nhận biết được.
Cần làm gì khi có dấu hiệu ung thư mắt?
Nếu cảm thấy có bất kỳ thay đổi nào về mắt hoặc thị lực, bạn nên đến bệnh viện chuyên khoa mắt để thăm khám.
Nếu nghi ngờ con bạn có các triệu chứng của u nguyên bào võng mạc, hãy đưa trẻ đến gặp bác sĩ nhi khoa ngay lập tức. U nguyên bào võng mạc là một bệnh lý nghiêm trọng ở trẻ, nhưng cũng là bệnh có khả năng chữa trị thành công cao nhất. Phát hiện sớm là chìa khóa để tránh được bất kỳ tình trạng suy giảm thị lực hoặc tổn thương mắt nào.
Ngoài ra, nếu nghi ngờ ai đó có dấu hiệu ung thư mắt, bạn cần ngăn việc chiếu đèn pin trực tiếp vào mắt của họ. Điều này có thể gây tổn thương thị lực (đặc biệt ở trẻ em có võng mạc đang phát triển).
Phòng ngừa ung thư mắt
Hiện nay, y học vẫn chưa xác định được nguyên nhân gây ung thư mắt. Do đó, rất khó để có các biện pháp ngăn ngừa căn bệnh nguy hiểm này.
Tuy nhiên, bệnh ung thư hắc tố ở da (cutaneous melanoma) có liên quan đến ánh sáng mặt trời. Do đó, tốt nhất là bạn nên hạn chế đi ra đường khi trời nắng gắt, sử dụng áo khoác nắng, mũ và kem chống nắng để giảm tác động của ánh nắng mặt trời.
Hiệp hội Ung thư Hoa Kỳ cũng đưa ra lời khuyên về việc nên đeo kính râm chống tia cực tím khi ra ngoài trời nắng. Kính râm có khả năng hấp thụ 99-100% tia UVA và UVB, giúp bảo vệ tốt nhất cho mắt và vùng da xung quanh. Điều này có thể giúp giảm nguy cơ phát triển ung thư ở vùng da quanh mắt.
Các dấu hiệu ung thư mắt có thể nhận biết được nếu bạn chú ý đến các biểu hiện bất thường ở mắt và tầm nhìn của mình. Trong mọi trường hợp, thăm khám sớm tại bệnh viện chuyên khoa mắt là cách tốt nhất để hiểu bệnh và có phương án chữa trị kịp thời.
